Δευτέρα 31 Δεκεμβρίου 2007

1969-Easy Rider



Έχοντας τη φήμη ίσως του διασημότερου road movie όλων των εποχών, ο Ξένοιαστος Καβαλάρης δίκαια αντιμετωπίζεται σαν κάτι παραπάνω από μια απλή ταινία. Και πως να την αντιμετωπίσει κανείς διαφορετικά από την στιγμή που επηρέασε το σινεμά με τρόπο που κανένας δεν θα μπορούσε να φανταστεί όταν ο Dennis Hopper με περιορισμένο προϋπολογισμό ξεκινούσε να την δημιουργήσει. Προπομπός αλλά και καταλύτης στην αλλαγή του τρόπου με τον οποίο τα στούντιο θα έβλεπαν τις ταινίες κατά την καθοριστική για την εξέλιξη του αμερικανικού κιν/φου δεκαετία του 70, η ταινία αποτελεί έναν ύμνο στη διαφορετικότητα. Αυτήν που εκφράζουν οι δυο ήρωες της Wyatt(Peter Fonda) και Billy(Dennis Hopper) διασχίζοντας με τις μηχανές του τη διαδρομή Λος Άντζελες-Νέα Ορλεάνη. Στην πορεία τους αυτή θα ψάξουν να βρούν το πραγματικό πρόσωπο της Αμερικής,ένα πρόσωπο όμως που θα είναι καθόλα αφιλόξενο για τους δυο outsiders. Για άλλη μια φορά το φινάλε των δυο ηρώων θα είναι τραγικό. Η ταινία γνώρισε μεγάλη εμπορική και καλλιτεχνική επιτυχία ενώ παράλληλα αποτέλεσε και την πρώτη γνωριμία για το κοινό με έναν από τους σημαντικότερους ηθοποιούς της γενιάς του, τον Jack Nicholson. Από το "Born to be Wild" των Steppenwolf ως την κλασσική πλέον σκηνή του φινάλε, αυτή είναι η ταινία που εισήγαγε για τα καλά τoν όρο road movie στο κινηματογραφικό λεξιλόγιο.

Σάββατο 29 Δεκεμβρίου 2007

1970-Five Easy Pieces



Στην αρχή της δεκαετίας που έμελλε να αλλάξει για πάντα το αμερικάνικο σινεμά ο Bob Rafelson μας συστήνει το πρότυπο του αντι-ήρωα τον οποία θα ξανασυναντούσαμε πολλές φορές εκείνη τη δεκαετία. Ο Robert(Jack Nicholson) θα απαρνηθεί την καριέρα του ως μουσικός και εκπρόσωπος της αστικής τάξης για να γυρίσει την Αμερική και τελικώς να ακολουθήσει το επάγγελμα του εργάτη. Θέλοντας να επισκεφτεί τον άρρωστο πατέρα του αποφασίζει μετά από χρόνια να επισκεφτεί και πάλι την οικογένεια του. Εκεί σε έναν διάλογο τους θα αποκαλύψει τις αιτίες για τις οποίες έχει γίνει περιπλανόμενος. Πάνω σε αυτήν την συγκλονιστική ομολογία καθώς και σε ένα βλέμμα του πρωταγωνιστή του στον καθρέπτη, στο φινάλε της ταινίας, ο σκηνοθέτης θα αποτυπώσει όλη την απόγνωση του Αμερικάνικου Ονείρου.

1986-The Hitcher



Συνδυασμός b-movie και ταινίας δρόμου, το Οτοστόπ του Τρόμου του Robert Harmon αποτελεί μια ταινία η οποία σέβεται τους βασικούς κώδικες των b-movies για αυτό και είναι εξαιρετικά διασκεδαστική στην παρακολούθηση. Ο νεαρός Τζιμ(C.Thomas Howell) ταξιδεύει μόνος με το αμάξι του. Κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας δέχεται να πάρει στο αμάξι του έναν άγνωστο. Για κακή του τύχη ο ξένος με το όνομα John Ryder(Rutger Hauer) είναι η προσωποποίηση του κακού. Ο Τζιμ θα καταφέρει να του ξεφύγει και κάπως έτσι θα ξεκινήσει μια εντυπωσιακή καταδίωξη. Με μεγάλο ατού της ταινίας τον εκφραστικό Hauer η ταινία καταφέρνει να σταθεί στο ύψος του προκατόχου της(αποτελεί άτυπο remake του Hitch-Hiker της Ida Lupino) και μέσα από μια ατμόσφαιρα διαρκούς απειλής να κάνει το σχόλιο της για την βία που κρύβει η Αμερικανική επαρχία.

*Σκηνή ανθολογίας- Υπό καταρρακτώδη βροχή ένας παράξενος άνδρας με καμπαρντίνα υψώνει το δάκτυλο κάνοντας ωτοστόπ.

1984-Paris,Texas



Ταινία-σταθμός στην μυθολογία των ταινιών δρόμου, το Παρίσι,Τεξας αποτελεί για πολλούς την κορυφαία στιγμή στη φιλμογραφία του Wenders. Ο γερμανός σκηνοθέτης μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη το σενάριο του διάσημου θεατρικού συγγραφέα και ηθοποιού Sam Shepard το οποίο αποτελεί διασκευή της νουβέλας του L.M Kit Carson. Στον πυρήνα της ταινίας βρίσκεται ένας ψυχικά τραυματισμένος ήρωας, ο Τράβις(Harry Dean Stanton). Ο Τράβις, σαφής ο παραλληλισμός του ονόματος με την λέξη traveller καθώς και με τον αντίστοιχο Τραβίς του Ταξιτζή, έχοντας απαρνηθεί τον εαυτό του περιπλανιέται στα ερημικά τοπία του Τέξας αγνοώντας πλεον και το όνομα του. Ένα τυχαίο γεγονος θα αναγκάσει τον αδερφό του να τον αναζητήσει και να τον ξαναφέρει πίσω. Εκείνος θα πάρει την δεύτερη ευκαιρία που του παρουσιάζεται θα ξαναενώσει την διαλυμένη οικογένεια του αλλά θα αρνήθεί να ξαναγίνει μέλος της. Σύμβολο της μόνιμης τάσης για φυγή, καταραμένος ήρωας χωρίς ελπίδα για λύτρωση , ο Τράβις θα καταλήξει σε μια κατάσταση ανάλογη με αυτην που τον συναντήσαμε στο ξεκίνημα της ταινίας. Μόνος, στο τιμόνι, με μοναδική συντροφία τους ατελείωτους αυτοκινητόδρομους της αμερικανικής ενδόχωρας. Πέραν της σκηνοθεσίας του Wenders, ειδική μνεία πρέπει να γίνει για την εξαιρετικη δουλεια του πολυβραβευμενου διευθυντή φωτογραφίας Robby Muller καθώς και για την μουσική της ταινίας την οποία έχει επιμεληθεί ο κιθαρίστας και τραγουδοποιός Ry Cooder. Η ταινία απέσπασε το Χρυσο Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννων.

*Σκηνή ανθολογίας - ο Τράβις παρακολουθεί την επανένωση της γυναίκας του με τον γιο του λουσμένος σε πράσινο φως νέον.

1990-Wild at Heart

Το βραβευμένο με Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες φίλμ, Wild at heart, αποτελεί την πολύτιμη συνεισφορά του David Lynch στο είδος των ταινιών δρόμου. Ο Σέϊλορ(Nicolas Cage), μετά την αποφυλάκιση του, ξεκινά ένα ταξίδι μαζί με την αγαπημένη του (Laura Dern) εξοργίζοντας την μητέρα της. Το ταξίδι τους με προορισμό την Καλιφόρνια θα συναντήσει πολλά εμπόδια μιας και στο κατόπι τους θα βρεθούν ένας ντεντέκτιβ και ένας παρανοϊκός δολοφόνος. Σουρεαλισμός και ένα ψηφιδωτό από παράξενους χαρακτήρες συνθέτουν το σχόλιο του Lynch για την πανταχού παρούσα βία στην καρδιά της αμερικής. Το φινάλε με τον Σέϊλορ να κάνει πρόταση γάμου στην Λούλα τραγουδώντας το "Love me tender" του Έλβις αποτελεί σκηνή ανθολογίας στην ιστορία του σινεμά.

1969-Rain People

Μια από τις πρώιμες και λιγότερο γνωστές ταινίες του F.F Coppola, το Rain People αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση ταινίας δρόμου. Και αυτό γιατί στον πρωταγωνιστικό ρόλο της περιπλανώμενης συναντάμε έναν γυναικείο χαρακτήρα αυτή τη φορά. Η Natalie(Shirley Knight), μια νοικοκυρά από τον Long Island, εγκαταλείπει σπίτι και οικογένεια όταν μαθαίνει πως είναι έγκυος. Θα απομακρυνθεί από ολα εκείνα που την κρατούν δέσμια στην ρουτίνα της καθημερινής ζωής και θα αναζητήσει την ζωή που δεν έζησε. Στην πορεία της θα συναντήσει εραστές, έναν διανοητικά προβληματικό άνδρα(James Caan) και έναν βίαιο επαρχιώτη αστυνομικό(Robert Duvall). O Coppola βρίσκεται μακριά από τις επικές του διαθέσεις και παραδίδει ένα χαμηλότονο φιλμ χαρακτήρων. Η πορεία της ιρωίδας είναι γνήσια συγκινητική και γίνεται ακόμη περισσότερο μέσω της γνωριμίας της με τον χαρακτήρα του James Caan. Οι δυο τους θα καταλήξουν τραγικοί ήρωες σε ένα από τα πιο σπαραξικάρδια φινάλε που έχουν αποτυπωθεί στο πανί.

1986-Down by Law

Σημείο αναφοράς για το αμερικάνικο ανεξάρτητο σινεμά, ο Jim Jarmusch λάτρεψε το είδος των ταινιών δρόμου εξαιτίας ίσως και της στενής φιλίας του με τον Wim Wenders. Στον Down by Law συναντούμε για άλλη μια φορά τους αξιαγάπητους losers ήρωες του. Ο Τζακ(John Lurie) είναι ένας νταβατζής που ονειρεύεται να γίνει μεγάλος και τρανός. Ο Ζακ(Tom Waits), μουσικός και dj, διώχνεται από το σπίτι του και δέχεται να κάνει μια εξυπηρέτηση σε έναν απατεώνα. Ο Ρομπέρτο(Roberto Benigni) είναι ένας Ιταλός που γυρνάει στους δρόμους της Αμερικής. Οι τρεις τους θα βρεθούν πίσω από τα κάγκελα του ίδιου κελιού. Μέσα από τις περιπέτειες της συνύπαρξης και της απόδρασης τους, ο Jarmusch θα μας ξεναγήσει στην κουλτούρα των μποέμ και θα παρουσιάσει για πρώτη φορά στο αμερικάνικο κοινό το ερμηνευτικό ταλέντο του Benigni. Ο χαρακτήρας του είναι και η κινητήριος δύναμη της ταινίας, αποτελώντας σαφές σχόλιο στην ανάγκη της Αμερικής να μάθει από την ευρωπαϊκή κουλτούρα. Η παρουσία των εξαίρετικων μουσικών John Lurie και Tom Waits αποτελεί από μόνο του λόγος για να παρακολουθήσει κάποιος αυτό το φιλμ.

*Διάσημη ατάκα - "I scream, you scream, we all scream for ice-cream!"

1998-Fear and Loathing in Las Vegas

Βασισμένη στό ψυχεδελικό μυθιστόρημα του ανατρεπτικού Hunter S. Thompson, η ταινία ήταν καταδικασμένη να γίνει cult και να αποκτήσει φανατικούς θαυμαστές αλλά και πολέμιους. Ο Terry Gilliam επιστρατεύει την φαντασία του και με συνοδοιπόρους τον πάντα θαραλλέο Johnny Depp και έναν αγνώριστο Benicio del Toro παραδίδει ένα φιλμ ποτισμένο στην παράνοια και τον σουρεαλισμό. Ένας δημοσιογράφος(Johnny Depp) μαζί με έναν ψυχωτικό δικηγόρο(Benicio del Toro) φορτώνουν το αμάξι τους με κάθε λογής παραισθησιογόνες ουσίες και ξεκινούν ένα ταξίδι στο Λας Βέγκας για να καλύψουν ένα αθλητικό γεγονός. Όπως είναι φυσικό τίποτα δεν εξελίσσεται φυσιολογικά. Κάπως έτσι το Αμερικάνικο Όνειρο συντρίβεται πανηγυρικά μέσα από ένα τριπ που παίρνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Στόχος του φιλμ είναι ξεκάθαρα η γενιά του 60' αποχαυνωμένη μέσα στις ουσίες και στις χίπικες συμπεριφορές. Πρόκειται σαφώς για μια ταινία που σε προκαλεί να πάρεις μέρος σε αυτό το τριπ, μια ταινία-εμπειρία την οποία πρέπει να την "ζήσεις" για να την νιώσεις. Αποκλειστικά για θαρραλέους.

*Σκηνή ανθολογίας - Ο χαρακτήρας του Depp μπαίνει φτιαγμένος σε ένα μπαρ και αντί για ανθρώπους έρχεται αντιμέτωπος με........ερπετά.

1977- The American Friend

Ο Wim Wenders αποτελεί ένα από τους σκηνοθέτες που αγάπησαν το είδος αυτών των ταινιών όσο κανένα άλλο. Ο Αμερικάνος φίλος είναι ένα φίλμ εμπνευσμένο από το βιβλίο Ripley's Game της Patricia Highsmith και τον σημα-κατατεθέν της ομώνυμο αντιήρωα. Ο Τομ Ρίπλεϋ(Dennis Hopper) ζει εξόριστος στο Αμβούργο στήνοντας απάτες με πλαστούς πίνακες. Η γνωριμία του με έναν ταπεινό οικογενειάρχη τον Γιόναθαν(Bruno Ganz) θα ξυπνήσει μέσα του τον διεφθαρμένο του εαυτό. Θα στήσει πλεκτάνη γύρω από αυτόν πείθωντας τον ότι πάσχει από ανίατη ασθένεια και θα τον πείσει να γίνει δολοφόνος για να εξασφαλίσει την οικογένεια του. Θα του χαρίσει την περιπετειώδη ζωή που πάντα ονειρευόταν. Για άλλη μια φορά όμως το ταξίδι τους δεν θα διαρκέσει για πολύ. Η αλληλεπίδραση της αμερικάνικης με την ευρωπαϊκή κουλτούρα και η προσπάθεια της πρώτης να χειραγωγήσει την δεύτερη είναι στοιχείο που απασχολεί έντονα τον Wenders. Ο γερμανός σκηνοθέτης αποτίει φόρο τιμής στο αμερικάνικο νουάρ , χρησιμοποιεί γνωστούς σκηνοθέτες σε cameo ρόλους (Nicholas Ray και Samuel Fuller) και δίνει την ευκαιρία στον Dennis Hopper να ενσαρκώσει την πιο αντιπροσωπευτική εικόνα του Ρίπλεϋ στη μεγάλη οθόνη. Ο αμερικάνος ηθοποιός μεταφέρει εξαιρετικά τον κυνισμό αλλά και την απελπσμένη αναζήτηση του μεφιστοφελικού ήρωα για αποδοχή. Το βαθιά ποτισμένο στη μελαγχολία φιλμ του Wenders αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους του είδους.

*Σκηνή ανθολογίας- η δολοφονία του γκάνγκστερ Samuel Fuller από τον Ρίπλεϋ

Παρασκευή 28 Δεκεμβρίου 2007

1973-Badlands

Το αφιέρωμα στα road movies δεν μπορεί παρά να ξεκινά από μια από τις πλέον εμβληματικές ταινίες των 70'ς. Η ταινία αποτέλεσε την πρώτη επαφή για το ευρύ κοινό με έναν ιδιόρυθμο όσο και σημαντικό σκηνοθέτη, τον Terrence Malick. Ο Mallick εμπνέεται από ένα πραγματικό γεγονός,την αληθινή ιστορία του "Mad Dog Killer" Τσαρλς Σταρκγουέδερ ο οποίος θεωρείται υπεύθυνος για 11 ανθρωποκτονίες, για να αποδώσει την δική του εκδοχή σε μια αλα Bonnie και Clyde διαδρομή. Ο νεαρός οδοκαθαριστής Kit(Martin Sheen) θα ερωτευτεί τη 15χρονη Holly(Sissy Spacek). Οι δυο τους θα σχεδιάσουν να αφήσουν τα σπίτια τους, στην νότια Ντακότα, για να ταξιδέψουν μαζί. Η αντίρρηση του πατέρα τους θα ανοίξει τον κύκλο του αίματος. Το ταξίδι των δυο νεαρών φυγάδων θα αφήσει αρκέτα πτώματα στο διάβα του και θα έχει ως προορισμό το θάνατο και τη βίαιη ενηλικίωση για τους επαναστάτες χωρίς αιτία ήρωες του. Ο Mallick σε καμμία περίπτωση δεν επιχειρεί να ωραιοποιήσει την πορεία αυτή των δυο νέων. Αυτό το οποίο επιχειρεί είναι να κάνει zoom στην απoγοήτευση των αποξενομένων από την κοινωνία πρωταγωνιστών του. Αρκεί ένα βλέμμα, του έξοχου στην συγκεκριμένη ταινία Martin Seen, για να φωτογραφηθεί η απόγνωση του επαρχιώτη, δίχως προοπτικές, νεαρού. Τα κίνητρα του νεαρού Kit θα μείνουν ως το τέλος αδιευκρίνιστα. Στην ερώτηση των αστυνομικών ο νεαρός θα απαντήσει πως πάντα ήθελε να είναι εγκληματίας. Κάπως έτσι θα ολοκληρωθεί η μελαγχολική μπαλάντα την οποία συνέθεσε ο Terrence Mallick. Αξίζει να σημειωθεί πως ο σκηνοθέτης χρησιμοποίησε 3! διευθυντές φωτογραφίας για να αποδώσει το όραμα του στην οθόνη.